Σημείωμα της Τζένης Αργυρίου
Το Memorandum είναι μια υβριδική παράσταση / εγκατάσταση που βασίζεται στις έννοιες της ιστορίας, της μνήμης και της εικόνας και επιδιώκει ένα ταξίδι μνήμης σε ένα τοπίο φτιαγμένο από κατακερματισμένες εικόνες, σκιές και ήχους. Στόχος του είναι να ξυπνήσει μνήμες και να διερευνήσει τη σύγχυση μεταξύ παρόντος και παρελθόντος, του συλλογικού και του ατομικού, τις πραγματικές και τις φανταστικές μνήμες που συνθέτουν το παρόν. Η χρήση του χώρου και των υλικών δημιουργεί μια αυτόνομη εικαστική εγκατάσταση, ένα ικρίωμα ενός ανενεργού μηχανισμού που ενεργοποιείται και αλληλεπιδρά οπτικά με τους θεατές και τους ερμηνευτές. Έτσι, το Memorandum λειτουργεί ως μηχανισμός ενθύμισης για όλα τα ‘πρόσφατα’ ιστορικά γεγονότα που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Στοιχεία από διαφορετικές εποχές έχουν χρησιμοποιηθεί για να μας κάνουν να ταξιδέψουμε στο χρόνο να διαφωτίσουν το παρελθόν και να μας κάνουν να σκεφτούμε για το παρόν.
Κρατώντας μία φωτογραφία από «κάτι ή κάποιον που υπήρξε» (Roland Barthes, Ο Φωτεινός Θάλαμος, 1981), κάτι σαν απόσπασμα ή σαν σκιά, είναι σαν να πηγαίνουμε ενάντια στη λήθη, η οποία φαίνεται να αποτελεί το κοινό μας πεπρωμένο.
Αυτό το εγχείρημα αποτελείται από αρχειακή έρευνα, εργαστήρια, προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών καθώς και τη δημιουργία καλλιτεχνικών εκφάνσεων όπως παραστάσεις, εγκαταστάσεις και διαδυκτιακές αρχειακές πλατφορμες. Η ερευνητική μέθoδος για τη δημιουργία του Memorandum διάρκησε δύο χρόνια (2012-2014) και περιελάμβανε εργαστήρια, συνεντεύξεις και άλλες δραστηριότητες, ανοιχτές στο κοινό που συχνά γίνονται σε δημόσιους χώρους. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της έρευνας πέντε εργαστήρια διαδραματίστηκαν στην Αθήνα, Καβάλα, Νάξο, Ντίζελντορφ και Μασσαλία στα οποία συλλέξαμε τις ιστορικές αναμνήσεις της κάθε πόλης προκειμένου να δημιουργήσουμε μια μεγαλύτερη γεωγραφική βιβλιοθήκη αναμνήσεων και να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα υλικά σε επιτόπιες επιτελιστικές δράσεις, δημιουργώντας έναν συνεχή διάλογο. Στα Memorandum Labs ο xώρος μετατρέπεται σε ένα ζωντανό, πειραματικό περιβάλλον εργασίας. Ένας χώρος ιδεών- ερεθισμάτων για τη δημιουργική ομάδα, ένας χώρος δοκιμών / πειραμάτων / κατασκευών (μικρής ή μεγάλης κλίμακας) και ένας χώρος συμμετοχής και συνεισφοράς του κόσμου. Άνθρωποι από την τοπική κοινότητα κλήθηκαν να συμμετάσχουν μοιράζοντας τις φωτογραφίες, τις μαρτυρίες και τις ιστορίες τους καθώς και με τη συμμετοχή τους στα επιτελεστικά έργα-αποτελέσματα των εργαστήριων. Πρόκειται για μια παραγωγή της ελληνικής ομάδας amorphy.org, με συμπαραγωγή των Théâtre des Bernardines, O Espaço do Tempo, Tanzhaus nrw και Marseille-Provence 2013, Capitale européenne de la culture και με την υποστήριξη του Φεστιβάλ Φιλίππων και του Γαλλικoύ Ινστιτούτου της Ελλαδας και των Institut français, Conseil Régional PACA και EHESS Paris (Labex).
